Can çıkar, umut çıkmaz: Buradan Her Şey Daha Güzel Görünüyor

Azınlıklar ve kadın hakları konularında artık yakından takip edilen oyun yazarlarımızdan biri olan ve kendi yazdığı oyunlarda oyunculuğuyla da ödüllere layık görülen Elif Ongan Tekçe, bu sezon bağımsız tiyatro topluluğu Yersiz Kumpanya’dan çıkardığı “Buradan Her Şey Daha Güzel Görünüyor” isimli oyunuyla yönetmen koltuğunda. 

Distopik bir dünyada geçen; ancak aslında çok da eski olmayan COVID-19 pandemisindeki sıkışmışlığı da hatırlatan “Buradan Her Şey Daha Güzel Görünüyor” prömiyerini 23 Ekim 2024’te kumbaracı50’de yapmıştı. Oyun, 14 Mart Cuma akşamı da Tophane’deki BeReZe Gösteri Evi’nde sahnelendi. 

Pandemiyi fırsat bilip totaliterleşen, doğa ananın şefkatinden uzaklaşan ve ötekileştirdiklerini neredeyse tamamen sistemin dışına iten apokaliptik bir düzen içinde “yan yana yürümeyi becerebildiği takdirde cehennemin içinde bile huzuru bulabilenlerin hikayesi” Buradan Her Şey Daha Güzel Görünüyor. Bakış açını değiştir, diyor Tekçe’nin metni her fırsatta: Dünyayı bir gecede değiştiremeyeceğini anla, kendi etki alanında ne yaparsan yap ama enseyi karartma! Can çıkar, umut çıkmaz!

Dünyanın farklı yerlerinde savaşların tüm acılarıyla topyekûn devam ettiği ve öteki olmanın cezalandırıldığı bir çağda ihtiyaç duyduğumuz bir nebze umudu düğün çiçeği gibi seyircinin kucağına atıyor oyun. Tekçe’nin kaleminden sahneye akan o tatlı dil, ötekileştirilmişlerin ve düzen karşıtlarının bir araya gelememesinin çaresi olacak kudrette belki de. Darüşşafaka Eğitim Kurumları’nda drama hocalığı yaptığı zamandan bizzat tanıdığım ve tiyatro konusunda ustam saydığım Elif Ongan Tekçe her bir oyununda, zalimleşen kalpleri bir şekilde o tatlı diliyle ısıtmayı ve pamuk gibi yapmayı çok iyi biliyor. Sadece bu oyunuyla değil, Tekçe tüm oyunlarıyla tiyatro seyircisine haberlerde bulamayacağınız bir demet umut gönderiyor: Farklılıklarımıza rağmen bir arada olabilme umudu. Bu bir demet umudu yakalayan tiyatro izleyicisi baharın habercisi bir Tophane akşamında BeReZe sahnesinden Karaköy vapuruna hafiflemiş bir halde yürüyor. 

“Eğer birini düşünüyorsan o kadar da umutsuz değilsin”

Baskı rejiminin bireyin içine yerleştirdiği “öteki” korkusu ve sevgisizlik ile katılaşmış bir kalp, sahnede Tekçe’nin kalemiyle “enseyi karartmayan ve her gün yeni bir umutla güne başlayan bir saf akılla karşılaşıyor -ve tabii ki çatışıyor. Felaketlerin arka arkaya geldiği, çok da uzak sayılmayacak bir zamanda geçen oyun, bir araya gelmesi mümkün olmayan iki insanın karşılaşmasının, yana yana durabilmesinin kıymetini anlatıyor. Korkunun hüküm sürdüğü bir ortamda sürekli engellere takılan ve mana krizi içindeki modern insan için umutlu bir gedik açmak mümkün mü? Tekçe’nin karakterleri aracılığıyla da söylediği gibi: “Eğer birini düşünüyorsan o kadar da umutsuz değilsin.” 

Oyunun yazarı ve yönetmeni Elif Ongan Tekçe aynı zamanda ödüllü bir tiyatro oyuncusu. Tekçe 2023 yılında yazıp yönettiği “Kalanlar” isimli oyunundaki rolüyle Direklerarası Tiyatro Ödülleri’nde Yardımcı Kadın Oyuncu ödülünü almış, yine yazıp yönettiği ve oynadığı -ve loop teknolojisi kullanarak çok yenilikçi bir dramaturji ortaya koyduğu tek kişilik oyun “Nasıl Bilirdiniz” ile de Tiyatro Eleştirmenleri Birliği’nden “Yılın Oyuncuları” ödülüyle taçlandırmıştı tiyatro kariyerini. 

Şahika Tekand ile 10 yıl birlikte tiyatro yapan tecrübeli oyuncu Banu Fotocan, karakterini seyircinin içine dokunan iyileştirici bir enerjiyle canlandırıyor. Geçen sezon önemli ödüllere layık görülen Rojhat Özsoy ise Fotocan ile aynı sahnede, ama hayatının iplerini yenemediği gölgesine teslim eden ve totaliter bir rejim nedeniyle karanlığında kaybolmuş, hınçlı ve güvensiz bir genci canlandırıyor. Özsoy 2024 yılında “Bence Katil Öldürdü” isimli komedi/müzikaldeki rolüyle Sadri Alışık Tiyatro Ödülleri’nde “Yardımcı Rolde Yılın En Başarılı Müzikal/Komedi Erkek Oyuncusu” ödülünü almış, 2023 yılında da Yeni Tiyatro Dergisi Emek ve Başarı Ödülleri’nde yine komedi/müzikal kategorisinde “Yardımcı Rolde En İyi Erkek Oyuncu” ödülüne layık görülmüştü. Oyunun başında atmosferi yaratan ve bizi finale taşıyan müziklerin besteci ise Dorukhan Kenger.

“Çok da şey yapmamak lazım”

Fotocan ve Özsoy’un samimi, içten, içe değen ve kalbi ısıtan oyunculuklarıyla hayat bulan Buradan Her Şey Daha Güzel Görünüyor, minimal sahne tasarımıyla (Gülden Ataman) azın aslında daha çok olduğunu ve tüm maddi yüklerden yoksun kalmanın asıl özgürlüğü beraberinde getirdiğini de hatırlatır nitelikte. Asıl zenginlik her şeyini kaybedince ortaya çıkıyor. Tekçe’nin metni filozof imparator Marcus Aurelius’un “Unutma, mutlu bir hayat çok az şeye bağlıdır” düşüncesine de hayat veriyor. İki “öteki” yan yana durduğunda “biz” oluyorlar. Kötü olmanın ve karanlık tarafı seçmenin pragmatik anlamda hayatı kolaylaştırdığı bir konjonktürde, erdemli bir hayat sürebilme dirayeti postmodern dünyanın diktiği tüm duvarları un ufak ediyor. Kontrolümüz dışındaki hiç bir şeye kahrolmamamız gerektiğini hatırlatan Tekçe, “Çok da şey yapmamak lazım” diyerek ağaçlar için meydanlara koşan gençlere de bir selam çakıyor. Yasemin çiçekleri, sevginin yoğurduğu bir toprakta daha gür yetişiyor. İnsan gölgesiyle savaşını kazanmak için bir tatlı dile ihtiyaç duyuyor. Ötekilerin birbirlerine güvenerek yan yana durabildiği bir bahçeden baktığımızda Tekçe’nin de ifadeleriyle “Oradan her şey daha güzel görünüyor!”

Kaçıranlar 22 Nisan’da Eksi On Altı Mekan sahnesinde sezonun son gösterimini izleyebilir. Tekçe’den oyunun gelecek sezonda da gösterime devam edeceği müjdesini aldık. Sahne tozları ve alkışları bol ola!

(HS/TY)