Hahambaşı Sevi'den Pesah mesajı: Barış bahşetmesini niyaz ediyorum
Türkiye Musevileri Hahambaşısı Rav David Sevi, Yahudi bayramları arasında tarihi en eskiye dayanan ve en çok kutlanan Pesah Bayramı öncesinde mesaj yayınladı.
Yahudi toplumunun yaklaşan bayramını kutlayan Sevi, mesajında şunları söyledi:
"Sevgili kardeşlerim, yaklaşmakta olan Pesah bayramı öncesinde bir kez daha sizlere hitap etmenin onurunu yaşıyorum. Pesah gecesi, ailemiz ve sevdiklerimizin yanı sıra bizlere eşlik etmek isteyen herkese açık mütevazı soframıza okunan Mısır Esareti'ni anlatan Agada'nın dikkat çeken bölümlerinden birinden şöyle yazar.
'Ve hodor vador hayav adam lirot etasmo keiluhu yatsamim israim.'
Her devirde kişi kendini Mısır'dan çıkmış gibi görmekle yükümlüdür. Çünkü üç bin beş yüz yıllık bir tarihi bizzat yaşamışçasına her devir ve nesilde tekrar ve yeniden duygusuyla anlatmak kim olduğumuzun ve nereden geldiğimizin unutulmasına izin vermemek demektir. Ayrıca atalarımızın Mısır'da ve zaman zaman dünyanın farklı yerlerinde maruz kaldıkları zulmü unutmak, bence insanı kibir, duyarsızlık ve bencilliğe sevk eder. Bu durum da kişinin dünyadaki varlık nedeni hizmet edemez hale gelmesini yol açabilir. İşte bu nedenle Pesah gecesinin Seder sofrasında pişme sürecinde kabarmasına izin verilmeyen matsayı (hamursuz) yemek suretiyle kibrimizi baskılamaya, acı bitki ve otlar yiyerek sıkıntı içinde olanlara empati kurmaya ve ister davetli olsun ister Tanrı misafiri soframızı herkesle paylaşarak bencil kalplerimize gem vurmaya çalışırız.
Çocukluk yıllarımdan Ladino lisanında okunan Agada'nın aklında kalan ilk bölümü de belirtildiği gibi ‘Acıkan her kimse gelsin yesin. İhtiyaç sahibi olan kimseler de gelip kutlasınlar. Zaten asıl sınavımız da tam bu noktada başlar.’ Soframızı paylaştığımız kimseler her zaman huyumuza, karakterimize, düşünce ve yaşam tarzımıza uygun olmayabilirler. Sınav konumuz da budur. Bizim görevimiz her koşulda herkese yanımızda yer vermek, hoşgörü ve koşulsuz sevgi ile kucak açmaktır. Bizler Avraam Avinu’dan beri millet olarak hep böyle yaptık. Çocuklarımıza da bu ulvi davranışı aktarmış olmanın gururunu yaşadık ve yaşıyoruz. Zira bizler üç bin beş yüz yıldır her nesilde Mısır'dan kurtulan bizzat kendimizmişiz gibi hissettik ve aynı şekilde hissetmeye devam ediyoruz. Bu anlamda siz değerli kardeşlerime olan tüm içtenliğim ve sarsılmaz sevgimle mutlu bir Pesah Bayramı diliyor ve Yüce Yaratan'dan toplumumuza, ülkemize ve tüm dünyaya sağlık, huzur ve barış bahşetmesini niyaz ediyorum. Pesah Kaşer LeSameah”
Pesah Bayramı Kutlu Olsun!
Özgürlük, Bahar ve Hamursuz Bayramı
"Bahar Bayramı", "Özgürlük Bayramı" ve "Hamursuz Bayramı" olarak da bilinen "Pesah", İbrani Takvimine göre Nisan ayının 15’inde başlıyor ve 7 veya 8 gün kutlanıyor.
Tevrat'a göre Mısır'da Firavun'un köleleri olarak kullanılan Yahudiler, Tanrı'nın yardımıyla Musa'nın önderliğinde Mısır'dan çıkıyorlar. Fakat bu çıkış o kadar apar topar olmuştur ki, halk ekmeklerin hamurlarının mayalanmasını beklemeden pişiriyor.
Bu nedenle, Pesah Bayramı’nda mayalı hiçbir ürün tüketilmez. Pesah boyunca Museviler mayasız hamurdan yapılmış "matsa" ismi verilen ekmeği tüketirler.
Pesah için hazırlanan Seder sofrası ise tüm ailenin bir araya toplandığı özel günlerdendir.
AVİ VE ELİ HALİGUA YAZDI
Açlık ve Zorluktan Özgürlüğe: Pesah Bayramı
Pesah nasıl kutlanıyor?
Tüm ekmek, bisküvi, hamur işi, viski, bira içkiler hamets'dir. Sadece taze sebze ve meyve, yumurta ve Pesah için özel olarak hazırlanmış anlamına gelen Kaşer le Pesah ürünler yeniliyor.
Özellikle Pesah'tan önceki gece ev iyice temizlendikten sonra hiçbir hamets'in gözden kaçırılmaması için kontrol ediliyor. Bu kontrolde, hamets düşmüş olabilecek koltuk köşeleri, çekmeceler hatta cepler bile aranıyor. Pesah boyunca hamets yemek, hatta hamets sahibi olmak bile yasak,
Hamets yasağı nedeniyle Pesah öncesi tüm hamets yeniliyor, başkalarına veriliyor.
Pesah Bayramı'nın ilk iki gecesi seder yapılıyor. (İsrail'de bir gece, İsrail dışında iki gece) Seder, düzen anlamına geliiyor. Seder'de, aile bir araya toplanıyor, Pesah hikâyesi okuyor, dört kadeh şarap içiyor, matsa, marul gibi sembolik yiyecekler yiyor. Bu yiyecekler:
- Matsa: Hem köleliği hem de özgürlüğü temsil ediyor. Yahudiler'in Mısır'da ağır işlerde çalıştırıldıkları zaman kendilerine hamurun mayalanması için bile zaman tanımadığı yazılıyor. Bu yüzden ekmekler mayalanmamış halde pişirilirmiş. Mısır'dan çıkış da çok hızlı olduğundan hamurun mayalanmasına vakit olmamış. Bu nedenlerle de Hamursuz – matsa, hem köleliği hem de özgürlüğü temsil ediyor.
- Maror – Acı otlar: Geçmişte Yahudiler'in yaşadığı acı olayları temsil ediyor.
- Karpas – Kereviz yaprağı: Seder'in başında, Yahudiler'in ağlayışlarını hatırlamak için gözyaşlarını simgeleyen sirkeye batırılarak yeniyor.
- Haroset: Siyah kuru üzüm veya elma, hurma, tarçın karışımı ile hazırlanan bir tatlı bir karışımı. Görüntü olarak çamura benzer ve kölelik yıllarında çamur içinde çalışmak zorunda kalan Yahudileri ve yaptıkları inşaat harcını hatırlatıyor.
- Zeroa – Yanmış kuzu kolu: Kudüs'teki eski tapınak Bet-Amikdaş'da yapılan eski kurbanların anısına yapılıyor.
Pesah, Yahudiler için yılın en önemli günlerinden biridir, özgürlük bayramı olarak da bilinir. Hatırlamanın ve gelenek aktarımını kimliğinin temeli sayan Yahudi kültürü için en çok hatırlanması gereken ve en önemli bayramdır.
(RT)
*Kaynak: Şalom
